ekfraza (opowiadanie)

centrum

Wszedłem do centrum handlowego grudniowym popołudniem. Bądźmy więc szczerzy - nocą wszedłem. Jeszcze dobrze nie otulił mnie powiew ciepła, jeszcze miałem czerwony nos i policzki, a już podeszła anielica z opłatkiem, już „Jingle bells” stało się jedyną piosenką, jaką kiedykolwiek w życiu słyszałem. „Nie, dziękuję” - usłyszałem, jak odpowiadam anielicy z karabinu. Nie zdążyłem się zastanowić nad odpowiedzią, ale już padła. Już anielica jest za mną. Podchodzi do kogoś innego. Obejrzałem wystawy, ludzi za szybą gromadzących się przy ekspozycjach, ślepe tlumy, tańczące do muzyki z głośników. W każdym sklepiku innej, a jakby tej samej. Odechciało mi się kupować czegokolwiek. Mimo wszystko wszedłem do butiku. Wewnątrz nie było lepiej, więc wyszedłem. Wprost na pędzącego malucha bez rodziców. Wpadł na moją nogę, zakręcił się wokół i pognał dalej. Nie wiem, jaki miał kolor oczu, podobnie, jak nie wiem, czy zauważył, że uderzył w nogę, a nie w filar. Nadciągająca za nim wyfiokowana dama znała już reguły poruszania się po centrum. Nie zderzyła się ze mną. Ominęła z wprawą slalomistki. Nawet podmuchu nie poczułem, nawet zapachu perfum. Żadnego „przepraszam”. Żadnego spojrzenia. Nawet – żadnego wyrzutu, że stoję prawie na trasie. To był jedyny incydent. Potem już szedłem alejami centrum swoim torem. Każdy z nas szedł swoim torem – żeby się przypadkiem nie dotknąć, żeby nie spojrzeć w oczy. Nie marnować czasu na cudze bycie obok. Sztuczne światło krzywdziło mi oczy. Zacząłem się trochę obawiać, bo skrzywdzone oczy widzą dziwne rzeczy. Tak już mam. Nie widzę powodu, by się z tego tłumaczyć. Jeden zapada na grypę, drugi lubi zbierać znaczki, a ja widzę wyraźniej, gdy mam skrzywdzone oczy. Z każdą chwilą czułem, jak odrywam się od centrum. Staję obok, nie identyfikuję się. Coraz słabiej widzę ludzi. Świąteczne przeboje stały się częścią mojego ciała, a jednocześnie były z innego świata. Świata za szkłem. Zlały się w jeden brzęczący jazgot. Usiadłem w kafejce, by na chwilę chociaż zamknąć oczy. Zapadłem się w fotel, chciałem odpłynąć. Otworzyłem oczy. Najpierw widziałem tylko noc. Później zauważyłem niebieskawą poświatę i gdzieniegdzie przebijający punktowy blask światła; jak na rewii. Spojrzałem na nieżywe drzewa – suche i zniechęcone; i na nich – ni to ze słomy, ni z krwi, ni z kości. Podglądałem, jak niczym opętani unikają się. Nie widząc nikogo, potrafią się nawzajem nie dotknąć, nie wpaść na kogoś przypadkiem. Tancerze – każdy na własnym torze – wkoło lśniącego Centrum. Niewidocznego centrum. Egocentrum.

(Chochoły, Wyspiański)