Księgi pierwsze - Pieśń V

Jan Kochanowski

Kto ma swego chleba,
      Ile człeku trzeba,
Może nic nie dbać o wielkie dochody,
O wsi, o miasta i wysokie grody.

      To pan, zdaniem moim,
      Kto przestał na swoim;
Kto więcej szuka, jawnie to znać daje
Sam na się, że mu jeszcze nie dostaje.

      Siła posiadł włości,
      Kto ujął chciwości;
Trudniej to przyjdzie niż Turki zhołdować
Albo waleczne Tatary wojować.

      Mocą wiele świata
      Wziął za krótkie lata
Król macedoński, lecz mu się tak zdało,
Że nań samego świat był jeden mało.

      Cóż pomoże zbroja
      Albo władza twoja?
Serca nie zleczą żadne złotogłowy,
Żadny skarb troski nie wybije z głowy.

      Więc śmierć nieużyta
      Tak za gardło chwyta
Bogate pany jako proste sługi,
Ani zborguje, byś wyciągnął długi.

      Lecz przedsię człowiecza
      Wszystka o tym piecza,
A by ku złotu złota przybywało;
Bo, by nawięcej, łakomemu mało.

      Wszystko to zostanie
      Po twej śmierci, panie!
A coś ty zebrał przez ten czas łakomie,
To się zostoi, nie wiem w czyim domie.

      Sklep ten niedobyty
      Puści prędko nity;
A winem, co się ty frasujesz o nie,
Będzie zamaczał potomek twój konie.