Sonety (z pierwszego cyklu)

Samo Vozár



Wy mi mówicie, że te œpiewy moje
niosš nieznanych uczuć niepokoje,
że tchnš wzburzeniem krwi nieposkromionej,
co łamie sztuki najœwiętsze kanony.

Kto ma jak w Ÿródle siebie przed oczyma
patrzšc w kanony – niechże się ich trzyma.
Od moich uczuć pękajš, zbyt ciasne –
duch, teraŸniejszoœć tworzy prawa własne.

Szkoła w nas życie wysusza od młodu –
lecz idŸ na pola, wytęż twórcy oko
i znajdŸ z naturš więŸ swojš głębokš;

wejrzyj w narodów, losów oceany,
wejrzyj w mš duszę, w smutek jej wezbrany –
i odrzuć swoje gromy bez powodu.

*

Boże, Boże, po co mnie stworzyłeœ,
po co mnie wyrwałeœ z dna wiecznoœci,
wlałeœ w żyły jad nieskończonoœci,
duszy niebo swoje otworzyłeœ.

Stoję – zjawisk wszechœwiaty przede mnš,
jedne z drugich powstajš i ginš,
przemieniajš się wiecznie i płynš
przez toń czasu nieznanš, bezdennš.

Stoję, patrzę, wszędzie widzę ciebie,
tyœ w mej duszy, w słońcu i po trosze
w każdej rzeczy na ziemi i niebie,

ciebie pragnšc ramiona swe wznoszę
ku wiecznoœci, twojej wszechmocnoœci,
z prochu ziemi ku nieskończonoœci.

*

Sam, sam! Nie wesprš bliscy, przyjaciele,
brak serdecznoœci, więzi, wspólnej wiary –
uczucia moje bez końca, bez miary,
lecz nie wiem, w jaki zamysł je zestrzelę.

Wzdraga się słowo, załamuje strofa,
dłoń, wycišgnięta do czynu, się cofa,
dni mknš, ulata mi młodoœć, a przecie
jš bym zatrzymać chciał jak gwiazdę dziecię.

Zakryj, nieszczęsny, wyłup sobie oczy,
œwiat jest tak wielki, łaskawy, uroczy,
on cię jedynie łudzi, jštrzy nęka –

jeœli na zawsze widzieć go przestanę,
czy duch uciszy swe sny nie spętane,
czy jeszcze sroższa będzie moja męka?

*

Doliny sennym œniegiem się okryły,
zimnym i dzikim jak biel całunowa,
pod którš w zbrojach poległych się chowa,
chrobrych, zwycięskich, pełnych bujnej siły.

I wiatr przez morze œniegowe cwałuje –
pierœ matki ziemi pragnšłby obnażyć,
by rychlej mogła œwiaty swe rozjarzyć,
więc chłoszcze, rwie, opończę œmierci pruje.

Lecz znacznie silniej niż ten wiatr wzburzony
wrš me tęsknoty w udręczonym łonie
i nad mogiłš Tatr mój duch zwichrzony.

Gubi mnie, gubi w górnych snów powodzi
nadzieja, która podaje dwie dłonie –
jedna mnie mrozi, druga blaskiem zwodzi.




Tłum. Józef Waczków