Biografia Kazimierza Przerwy Tetmajera (wiersz klasyka)

Był w pierwszym dziesięcioleciu Młodej Polski najpopularniejszym 

poetą 

lirycznym; jego najbardziej znane wiersze były na ustach wszystkich 

wielbicielek i wielbicieli poezji, a manifesty dekadenckiego światopoglądu, 

wyrażające nastroje zwątpienia, melancholii i poczucia braku jakichkolwiek 

drogowskazów ideowych, pokolenie Młodej Polski uznało za własny głos. 





Urodzony na Podhalu, pochodził z rodziny o silnych tradycjach 

kulturalnych. Jego matka należała do kręgu literatek skupionych w 

Warszawie wokół znanej powieściopisarki Narcyzy Żmichowskiej, jego 

bratem przyrodnim był znany malarz Włodzimierz Tetmajer sportretowany 

przez Wyspiańskiego jako Gospodarz w Weselu), bratem ciotecznym 

satyryk, autor głośnych Słówek, Tadeusz Boy-Żeleński. Osobowość 

prywatną" Tetmajera uwiecznił na zawsze w literaturze (także w Weselu, w 

postaci Poety) Stanisław Wyspiański. Kiedy wystawiono Wesele (1901), 

Tetmajer stał u szczytu sławy nie tylko jako liryk i dramatopisarz, ale 

także jako bywalec wytwornych salonów i towarzystw, bohater licznych 

romansów i flirtów. 





Piewca modernistycznego znużenia i smutku debiutował w wieku 

dwudziestu jeden lat poematem prozą Ula. Począwszy od roku 1891 po 

rok 1924 wydawał kolejne tomy Poezji, których uzbierało się osiem. Jego 

sławę poetycką zbudowały i utrwaliły jednak trzy pierwsze tomy, 

szczególnie drugi, z roku 1894, po którym właśnie obwołano go poetą 

pokolenia, uznając, że w sposób najdobitniejszy wypowiedział nastroje 

doby kryzysu światopoglądowego i znalazł dla nich najdoskonalszą formę 

artystyczną. W ten sposób nazwisko Tetmajera złączyło się na zawsze z 

terminem dekadentyzm", jako określeniem postawy charakterystycznej 

dla schyłkowych i katastroficznych przekonań filozoficznych i kulturowych. 

Obraz Tetmajera poety dekadenckiego przysłania więc niekiedy inne jego 

dokonania literackie, świadczące nie tylko o umiejętności przezwyciężenia 

poczucia ludzkiej bezradności wobec wyroków losu, ale także o 

oszukiwaniu źródeł siły duchowej, heroicznych wzorów osobowych, kulcie 

potęgi i aktywności. Dowodem na istnienie tego innego" Tetmajera są 

wiersze o tematyce antycznej, pełne podziwu dla greckiej filozofii harmonii 

duchowej i fizycznej, dramat Rewolucja (1906) i wiersze poświęcone 

wydarzeniom rewolucyjnym lat 19051907, a także ta część jego twórczości 

prozatorskiej, którą określa się mianem prozy tatrzańskiej". Chodzi tu 

głównie o cykl opowiadań, gawęd i anegdot góralskich zatytułowany Na 

Skalnym Podhalu (19031910), napisany stylizowaną gwarą podhalańską, 

często wykorzystujący wątki znane z autentycznego folkloru góralskiego, 

ale po mistrzowsku przetworzone. Utwory te świadczą nie tylko o 

znakomitej znajomości ludowej kultury Podhala, ale także o fascynacji 

typem bohatera, jaki stworzyła ta kultura: jednostki o silnym poczuciu 

niezależności, wybujałej indywidualności nie uznającej norm społecznych i 

żyjącej wedle własnych zasad moralnych.