--- Biografia Leopolda Staffa --- (wiersz klasyka)

Leopold Staff (1878-1957) 



Życiorys: 



Leopold Staff urodził się 14 listopada 1878 roku we Lwowie, zmarł 31 

maja 

1957 roku w Skarżysku-Kamiennej. Był poetą, dramatopisarzem, 

tłumaczem. W latach 1897-1901 studiował na Uniwersytecie Lwowskim 

prawo, następnie filozofię pod kierunkiem K. Twardowskiego i 

romanistykę 

na seminarium E. Porębowicza. W okresie studiów należał do 

Stowarzyszenia Czytelni Akademickiej, działając w Kółku Literackim wraz z 

W. Kozickim, S.A. Mullerem i O. Ortwinem, z którym łączyła go wieloletnia 

inspirująca przyjaźń. Brał też udział w redakcji wydawanego w Krakowie 

pisma akademickiego "Młodość" (1898-99); w tym okresie zetknął się ze 

współczesną literaturą europejską, m.in. z pismami F. Nietzschego - co 

odegrało znaczną rolę w kształtowaniu postawy młodego poety. Był 

ponadto uczestnikiem zebrań 

artystyczno-literackich w domu M. Wolskiej (Płanetnicy). 



Edukację pogłębił przez liczne podróże do Włoch oraz roczny pobyt w 

Paryżu (1902-03). W latach 1909-1914 redagował w Księgarni Polskiej B. 

Połanieckiego bibliotekę Symposion kontynuacją tego wydawnictwa była 

redagowana z W. Rzymowskim biblioteczka filozoficzna Panteon). Lata 

wojny (1915-18) spędził w Charkowie. Od 1918 mieszkał w Warszawie; w 

latach 

1920-1921 był współredaktorem m.in. z W. Berentem miesięcznika "Nowy 

Przegląd Literatury i Sztuki". Członek PAL od 1933 r., wiceprezes). Okres 

okupacji (łącznie z powstaniem), a następnie lata, 1949-1957, spędził w 

Warszawie (w czasie tułaczki popowstaniowej przebywał do 1949 w 

Pławowicach i Krakowie). Dwukrotny laureat państwowej nagrody literackiej 

(1927 

i 1951), ponadto nagrody Lwowa (1929) i Warszawy (1938) oraz nagrody 

Pen Clubu za całokształt twórczości przekładowej. Doktor h.c. UW (1939) i 

UJ (1949), 1948 uczczony jubileuszem 50-lecia twórczości. Pochowany na 

warszawskich Powązkach. 



Staff bywa nazywany poetą trzech pokoleń, gdyż tworzył w okresie Młodej 

Polski, dwudziestolecia międzywojennego, a także w czasach 

powojennych. 



Twórczość: 



1. Nietzscheanizm: 



Debiut Staffa przypadł na rok 1901, kiedy to poeta wydał tomik 

wierszy "Sny o potędze". Zarówno tytuł jak i zawartość tomiku wskazują, 

że duży wpływ w pierwszym okresie twórczości wywarła na Staffa filozofia 

nietzscheańska. Z poglądów Nietzschego poeta odrzucił wszystko, co było 

niezgodne z etyką chrześcijańską, a więc: indywidualną moralność 

("samolubstwo dostojnych 

jest stanem świętym" - mówi Nietzsche), pogardę dla litości i altruizmu. 

Wierszem programowym tego okresu jest "Kowal",w którym poeta 

dowodzi, że najwyższym celem człowieka jest osiągnięcie mocy i poczucia 

wewnętrznego ładu. Człowiek nietzscheański jest więc silny, wolny i nie 

podlega ogólnie przyjętej moralności, dzięki czemu może żyć w sposób 

pełny, zgodny 

z głosem swojego wnętrza, swoich "trzewi". 



2.Modernizm: 



Tomy poetyckie: "Sny o potędze" i "Dzień duszy" (1903) obok 

nowatorskich akcentów nietzscheańskich odzwierciedlają typowo 

modernistyczną formę i styl. Dominuje nastrój melancholii, pesymizmu, 

poczucia niepewności w życiu i zwątpienia w jego sens. Fragmenty opisowe 

zbliżają się stylistycznie do impresjonizmu. Przykładem liryki nastrojowej 

może być "Deszcz jesienny" z tomu "Dzień duszy". W wierszu tym 

przeważa nastrój smutku, przygnębienia jesienną szarugą i szarością, w 

jakiej pogrążony jest świat. W tle przesuwają się groby, korowód 

żałobników, śmierć, pogrzeb, spopielony dom itp. Wizje te pogłębia 

monotonny, jednostajny rytm wiersza, sprawiający wrażenie uderzania 

kropel deszczu o szyby. 



3.Franciszkanizm: 



W późniejszej twórczości Staff stał się piewcą trudu rolnika, życia w 

zgodzie 

z naturą, znojnej, wytrwałej pracy. Dążenie do harmonii ze światem wyraża 

się w pozostawieniu za sobą wszelkich ambicji wielkomiejskich, a 

odnalezieniu w prostocie codziennych zajęć sensu egzystencji ludzkiej. 

Tematykę tę porusza wiersz o znamiennym tytule "Pokój wsi" z 

tomu "Ptakom 

niebieskim" (1905). W tym tomie poeta odrzuca programową 

młodopolską melancholię, a zwraca się w stronę chrześcijaństwa i filozofii 

św. Franciszka z Asyżu, skąd czerpie pokojowe, pogodne rozwiązanie 

problematyki zła i cierpienia. Franciszkanizm Staffa ujawnia się też w 

tomie "Gałąź 

kwitnąca" (1908). 



4.Neoklasycyzm: 



Równocześnie z ujawnieniem się akcentów franciszkańskich w twórczości 

Staffa pojawia się umiłowanie filozofii i poezji klasycznej. Sympatie te są 

szczególnie widoczne w tomach "Gałąź kwitnąca" (1908) i "Uśmiechy 

godzin" (1910). Znamienny jest cykl "Śladem stopy antycznej" 

("Uśmiechy 

godzin"), gdzie w pełni widoczna jest tęsknota poety za antycznym 

umiarem, prostotą, harmonią, pogodą ducha i równowagą psychiczną. W 

ślad za klasycyzmem Staff 

opowiada się za wartościami uniwersalnymi i nieprzemijającymi. 

Neoklasycyzm w tej poezji przejawia się też w naśladowaniu metrum 

antycznego, opowiedzeniu się za zwięzłością i klarownością treści, 

rezygnacją z barokowego przepychu na rzecz prostoty i umiaru.