William Szekspir
Sonet III
- na motywach wiersza Jana Kasprowicza
"Sonet III", z mojego cyklu "Czytamy Kasprowicza"
Sonet III został wybrany z cyklu "Wiliam Szekspir Sonety I - XXIV", który został opublikowany na Wywrocie:
https://literatura.wywrota.pl/wiersz-klasyka/60168-andrzej-feret-william-szekspir-sonety-i-xxiv.html
***(Sonet III) [*]
Spójrz w twoim szkle i powiedz twarzy którą ty widzisz,
Teraz jest czasem, który twarz powinien formować innym;
Czyjaś świeża naprawa, jeżeli teraz ty nie odnowiony,
Ty właśnie omamiasz ten świat, nie błogosławisz wielu matkom.
Gdzie jest ona, taka sprawiedliwa, dla której bez uszu łono[1]
Gardzi uprawą[2] twojej mężowizny?[3]
Lub kim jest on, taki czuły[4] będzie grobem.
Z powodu jego samo-miłowania, zatrzymać przyszłe pokolenia?
Ty sztuka twojej matki szkła i ona w tobie
Woła z tyłu ten śliczny kwiecień jej pierwszeństwa;
Także ty poprzez okna twojej epoki będziesz widział,
Pomimo zmarszczek, to twój złoty czas.
Ale, jeżeli ty będziesz żył, zapamiętany nie będziesz,
Umrzyj nieżonaty i obraz twój umiera z tobą.
[*]- jest to bardzo dokładne tłumaczenie "Sonetu III" Szekspira, z języka angielskiego. Sonety są przeze mnie tłumaczone dokładnie, według tekstu angielskiego, oryginalnego. Tłumaczenie Jana Kasprowicza jest przytoczone celem porównania tekstu oryginalnego z pracą Kasprowicza. Okazuje się (doszedłem do wniosku), że tłumaczenia sonetów Szekspira na język polski są niedokładne i przypominają prace "na motywach". Moje tłumaczenia sonetów Szekspira będę kiedyś uliryczniał i doprowadzę je do struktury wiersza.
[1] womb - łono, macica.
[2] tillage - uprawa, orka.
[3] husbandry - gospodarowanie, farmerstwo, uprawa roli, rolnictwo, ale husbandry=hunsband+ry =(mąż, małżonek, współmałżonek)+ry= lipa małżeńska (prześmiewczo, ale moje tłumaczenie).
[4] fond - czuły, naiwny - ponownie zestawiona jest dwuznaczność, w języku angielskim czułość jest połączona z naiwnością (!!! ale nie we wszystkich słownikach angielsko-polskich), tego nie mamy w języku polskim: czuły i naiwny to dwa odrębne konteksty, to nie są synonimy.
12 listopada, 2016
Andrzej Feret
Jan Kasprowicz
sonet III
Spojrzyj w zwierciadło i powiedz swej twarzy,
Niech według niej się twarz urobi świeża;
Świat ty oszukasz, gdy się to nie zdarzy
I pustą będzie macierzyńska leża,
Bo gdzież do roli zbliżysz się dziewiczej,
Coby się twojej uprawie oparła?
I któż tak z własną miłością się liczy,
By grób w nim miała, bezpotomnie zamarła!
Zwierciadłemś matki swojej i jak ona
Widzi swą wiosnę w tobie, pełną krasy,
Tak ty przez szyby lat swych, acz zmarszczona
Skroń twa, swe złote zobaczysz znów czasy.
Ale gdy nie dbasz o swą pamięć ninie,
Giń i wraz z tobą niech twój obraz ginie.
William Szekspir
Sonnet III
Look in thy glass and tell the face thou viewest
Now is the time that face should form another;
Whose fresh repair if now thou not renewest,
Thou dost beguile the world, unbless some mother.
For where is she so fair whose uneared womb[1]
Disdains the tillage[2] of thy husbandry?[3]
Or who is he so fond will be the tomb[4]
Of his self-love, to stop posterity?
Thou art thy mother's glass and she in thee
Calls back the lovely April of her prime;
So thou through windows of thine age shalt see,
Despite of wrinkles, this thy golden time.
But if thou live, remembered not to be,
Die single and thine image dies with thee.
The 1609 Quarto Version
Looke in thy glaſſe and tell the face thou veweſt,
Now is the time that face ſhould forme an other,
Whoſe freſh repaire if now thou not reneweſt,
Thou doo'ſt beguile the world,vnbleſſe ſome mother.
For where is ſhe ſo faire whoſe vn-eard wombe
Diſdaines the tillage of thy huſbandry?
Or who is he ſo fond will be the tombe,
Of his ſelfe loue to ſtop poſterity?
Thou art thy mothers glaſſe and ſhe in thee
Calls backe the louely Aprill of her prime,
So thou through windowes of thine age ſhalt ſee,
Diſpight of wrinkles this thy goulden time.
But if thou liue remembred not to be,
Die ſingle and thine Image dies with thee.
12 listopada 2016
Andrzej Feret
_________________
z Wikipedia.pl:
Pierwsze tłumaczenie Sonetów Szekspira w Polsce Konstantego Piotrowskiego ukazało się w 1836 (14 wybranych sonetów). Pojedyncze sonety drukowane na łamach czasopism tłumaczyli Karol Pieńkowski, Antoni Pietkiewicz, Felicjan Faleński, Feliks Jezierski, Witold Łaszczyński oraz Kazimierz Błeszyński.
Tłumaczenia większych wyborów lub całości ukazały się:
- 1850 – Konstanty Piotrowski (24 sonety)
- 1913 – księżna Maria Sułkowska pod pseudonimem MUS (152 sonety)
- 1922 – Jan Kasprowicz (154 sonety)
- 1961 – Wiesław Strzałkowski (12 sonetów)
- 1964 – Jerzy Sito (77 sonetów)
- 1968 – Marian Hemar (154 sonety)
- 1979 – Maciej Słomczyński (154 sonety)
- 2009 – Marek Meissner (68 sonetów)
- 2011 – Stanisław Barańczak (154 sonety)
- 2015 – Ryszard Długołęcki (154 sonety)
Sonety Szekspira przetłumaczył również w 1948 roku, podczas pobytu w więzieniu stalinowskim Władysław Tarnawski, które nigdy nie zostały wydane.
Jednej z interpretacji muzycznych Sonetów dokonał Tadeusz Baird, komponując Cztery sonety miłosne do słów Williama Szekspira w przekładzie Macieja Słomczyńskiego na baryton, smyczki i klawesyn.