JESZCZE SŁOWO
(czyniącem pokoj przypisane).
Mihi, quanto plura recentium seu veterum revolvo,
tanto magis ludibria rerum mortalium cunctis in
negotlis obversantur: quippe fama, spe, vencratione
potius omnes destinabantur imperio, quam quem
futurum principem fortuna in occulto tenebat.
Tacit, III. 18.
Błogosławieni cisi, albowiem oni odziedziczą ziemię.
Psalm 37, II.
I
Kapilolskich bram już nie ma
Co dumnie milczały
I stronami wiatr obiema
Szumi na przestrzały.
Prysły odrzwia z zawiasami,
Czegóż jeszcze zbywa ?
Gdy purpura łachmanami
Jak krew się rozlewa.
Równo, wolno — czasem ślisko
Bruki lśnią koralem —
Ależ za to, czy nie blisko
Pańskie Jeruzalem?...
Wolni ludzie! tworzyć czas!
Step Ludzkości czeka na plan nowy
I granitu nie brak w sercu mas
Kształtów nie brak, rąk nie brak — głów nie brak,
Niechże raz już gmach nowy
Nie okruszyn starych, nowy żebrak
Lecz gmach nowy wstanie.... dość jest nas !
Czasów karta jedna się przewiewa
A nic nie utworzyli,
Po niej idzie druga — ta opiewa
Ze mało uradzili;
Czasów karta trzecia, jak liść drzewa
Nim się z pączka wychyli....
I smutno, gorzko — czemuż to królestwo Boże
To Pańskie Jeruzalem w idei upiorze
Dotykalniejszych na się kształtów wdziać nie może?.
II
Błogosławieni pokój czyniący na ziemi
Albowiem ci, synami zwani są Bożemi,
Podrzutek zaś w dziedzictwo królestwa nie bierze
Ani mu bram Ojcowscy pokażą żołnierze.
Palmy, psalmy
Modłami;
Siebie oto rozpalmy
Siebie, sami. —
Potem balsam pokoju
Miedzy Mądrość a Wiarę
Niech wycieka ze słoju —
I pomiędzy nowe dni, a stare....
I pomiędzy mądre a władnące
Jako strumień po łące,
I gdzie serce z głową ma granice
Jak łzy czyste, kobiece
I gdzie starych-wczoraj, jutro-młodzi
Jako promień niech wchodzi...
Nie dość zrównać bo smugi
By się zjawił plan nowy,
Ani plan mieć gotowy,
By wraz powstał gmach drugi.
Ci co w duchu ubodzy
Już kosztują królestwa
Lecz na stepach nicestwa
Tacy, rzadko są mnodzy. —
III
Ludzie pokój czyniący! weźcie się za dłonie
Fala, nieraz obrzuci łańcuch wasz i schłonie,
Ale ów, co przepaściom zatoczył granice
I globów ma u siebie przedziwną kotwicę
I bezforemny, w ludzkie zamknął się maleństwo
I niedotkliwy — ludzkie wycierpiał męczeństwo;
Ten przyrzekł:
Owóż, czasy niźli się rozwcześnią
Ku wam — czyniącym pokój, zatęskniłem pieśnią
W Rzymie, 1848 roku.