Literatura

Zdziechowski (wiersz klasyka)

Czesław Miłosz

 

Zakwitły irysy. Jeszcze raz.                                                                                        Kiedy zakwitną znowu, skończy się mój wiek.                                                     Rano ocean zakryła przezroczysta mgła.

W otwartych drzwiach do ogrodu                                                                      zajmuję się niepamiętaniem.

A nie umiem zapomnieć jego, filozofia rozpaczy,                                               który zwątpił w dobroć Stworzenia.

Widzę piaszczysty trakt wysadzany brzozami,                                                między Mińskiem i Wilnem, z krętą pośrodku koleiną.

Nie było wtedy aut ani asfaltowych dróg, na stację po gości                       wysyłało się konie.

Mógł przyjmować u siebie Władimira Sołowjowa,                                               żeby słyszeć od niego o pojednaniu katolicyzmu i prawosławia.

Jak też wspólnie rozważali, czy kaczki na dworskim stawie                         mogą być zbawione,

Czy mucha i mrówka są objęte dziełem Odkupienia.

Prawo udręki wszystkiego co żywe                                                                           kto ustanowił tutaj na ziemi?

Zachowałem dotychczas jego słowa: ,,I w miarę lat, im dalej w życie i świat szedłem, tym wyraźniej i boleśniej uświadamiałem sobie, że świat ten ,gdy go myślą, jako całość, objąć, bezładem jest i bezrozumem, nie zaś, jak nas uczą, dziełem rozumu: nie z ręki Boga on wyszedł."

Oto idzie ulicą na wykład w Krakowie,                                                                         A z nim jego współcześni: tiul, aksamit, satyna                                                   Dotykają ciała kobiet podobnych łodygom                                                     Wymyślnych roślin secesyjnej mody.                                                              Spojrzenia i wezwania z wnętrza nocy.

W kosmicznej bitwie błyskają miecze aniołów.                                           KsiążeRebelii naciera, cofają się słudzy jasności.

Okrucieństwo, kamienne,                                                                                             Jak inaczej tłumaczyć? Choć on, profesor,                                                            Nie mógł mówić wyraźnie, że wierzy w diabelskość świata.

Samotny na ich święcie barwy i dotyku.

,,Nie ma Boga - głosem wielkim wołają i natura, i historia... ale głos ten ginie w harmonii psalmów i hymnów, w tym wielkim, odwiecznym, z najgłębszych głębin ducha idącym wyznaniu, iż jako >>ziemia bez wody<< jest dusza człowieka poza Bogiem. Bóg jest. Tylko fakt istnienia Boga to coś przekraczającego zakres myśli światem zewnętrznym zajętej, to cud. Le monde est irrationnel. Dieu est un miracle.*"

Tylko dzwięk dzwonów                                                                                                 Tylko jarzenie monstrancji,                                                                                     Głosy śmiertelne ogłaszający chwałę,                                                                         U Dominikanów i Franciszkanów                                                                                  Posadzki wytarte stopami pokoleń

Chronią nas. Nawet jeżeli złudzenie                                                                      Łączy nas wiarą w nieśmiertelne trwanie,                                                           Dzięki czynimy, proch, za cud wierności prochu.

Magnificenjo Rektorze, podszedłem do ciebie, młodziutki,                                    na stopniach Biblioteki pod wieżą Poczobutta malowaną w znaki        Zodiaku.

W mieście, które na bolszewikach zdobyli polscy ułani, świadomy,  czekałeś ,, w obliczu końca".

Widywano ciebie, jak przejeżdżałeś powozem, kopyta pary koni                  stukały na nierównym bruku, nie uznawałeś samochodu ani                      telefonu.

Z tańcami, kwitnieniem bzów i czeremchy, wiankami na rzece                   zapadało się miasto.

Umarłeś w samą porę, twoi przyjaciele szeptali kiwają głowami: ,,Ależ miał szczęście!"

Spełniona przepowiednia, cokolwiek dotychczas trwało, zatonęło, tylko wieże kościelne sterczały chwilę nad otchłanią.

Może jestem jak ten, który, kiedy nie było nigdzie schronienia przed wywózką do łagrów, ukrył się na dzwonnicy Świętego Jana i tak ocalał?

Łania z dwoma dopiero co urodzonymi jelonkami popasa na trawniku przed domem.

Nieubłagany ciąg zagłady i narodzin, Magnificencjo.

Długo trwała moja nauka powściągania siebie.

Bardziej od ciebie przebiegły, poznawałem moje stulecie, udając, że znam sposób i zapominam o bólu.

* Cytaty według: Marian Zdziechowski,                                                                               Pesymizm, romantyzm a podstawy chrześcijaństwa, 1915.


przysłano: 5 marca 2010

Czesław Miłosz

Inne teksty autora

Piosenka o końcu świata
Czesław Miłosz
W mojej ojczyźnie
Czesław Miłosz
Ars Poetica
Czesław Miłosz
Słońce
Czesław Miłosz
Który skrzywdziłeś ...
Czesław Miłosz
Upadek
Czesław Miłosz
Sens
Czesław Miłosz
więcej tekstów »

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce.

Zgłoś obraźliwą treść

Uzasadnij swoje zgłoszenie.

wpisz wiadomość

współpraca