Dudarz

Jakiż to dziadek, jak gołąb siwy, Dwaj go chłopczyki pod rękę wiodą.
Starzec na lirze brząka i nuci, Zawołam starca, niech się zawróci
«Zawróć się, starcze, tu na igrzysko, Co nam dał Pan Bóg, tym się podzielim,
Posłuchał, przyszedł, skłonił się nisko Przy nim po bokach chłopczyki siedzą
Tu brzmią piszczałki, biją bębenki, Piją staruszki, skaczą panienki
Milczą piszczałki, głuchną bębenki. Biegą staruszki, biegą panienki,
«Witaj, dudarzu, witamy radzi. Pewnie z daleka Pan Bóg prowadzi,
Wiodą, gdzie ogień, gdzie stół z murawy «Może pozwolisz na trochę strawy
«Widzim i lirę, widzim piszczałki, Napełnim za to tłomok, kobiałki,
«No, stójcież cicho» - rzekł do gromadki, «Jeżeli chcecie, zagram wam, dziatki,
Wziął w ręce lirę i szklankę sporą, Mrugnął na chłopców, ci dudki biorą,
«Idę ja Niemnem, jak Niemen długi. Z borku do borku, z smugów na smugi,
«Wszyscy się zbiegli, wszyscy słuchali, Ja łzy ocieram, westchnienia tłumię
«Kto mię zrozumie, ten się użali Uroni łezkę i ja uronię,
A wtem grać przestał: nim znowu zacznie, Lecz w jednę stronę spoziera bacznie:
Stała pasterka i plotła wieniec, A obok przy niej stoi młodzieniec
Spokojnosć duszy z jej widać czoła, Nie była smutna ani wesoła,
Jak puszkiem chwieje trawka zielona, Tak się na piersiach chwieje zasłona.
Wtem z piersi listek zżółkły odepnie, Spójrzy nań, rzuci i z cicha szepnie,
Odwraca głowę, odeszła nieco, Nagle na oczach łezki zaświecą
A dudarz milczy, brząka powoli, Utopił w licu, lecz wzrok sokoli
Znowu wziąl lirę i spory dzbanek, Skinąl na chłopców, ci do multanek,

Na to szmer powstał, różne pogłoski Tę piosnkę spiewał ktoś z naszej wioski,
Starzec ucisza, podnosi rękę, Powiem, od kogo mam tę piosenkę,
«Kiedym wędrując przez kraje cudze Wtenczas przypłynął z Litwy na strudze
«Smutny był bardzo, ale przyczyny Odbił się potem od swej drużyny
«Czesto widziałem, czy świecą zorza, Jak on po błoniach albo u morza
«Posród skał nieraz, podobny skale, Odludny dumał, wiatrom swe żale,
«Szedłem ku niemu, spozierał smutnie, Jam nic nie mówiąc nastroił lutnię,
«Łzy mu się rzucą, lecz skinął czołem, Ścisnął za rękę, ja go ścisnąłem
«Poznaliśmy się lepiej nawzajem, On zawsze milczał swoim zwyczajem.
«Potem, gdy troską strawiony długą Ja towarzyszem, ja byłem sługą,
«Nędzny, w mych oczach gasnął powoli "Czuję - rzekł - bliski koniec niedoli.
"Zgrzeszyłem tylko, że moje lata Ale bez żalu schodzę ze świata,
"Kiedy mię skał tych dziki zakątek Odtąd już dla mnie świat ten był niczem:
"Ty, coś mi wiernym został do grobu - Nagrodzić tobie nie mam sposobu,
"Znasz piosnkę, którąm po tyle razy Pomnisz zapewne wszystkie wyrazy
"Mam jeszcze z bladych włosów zawiązkę Naucz się piosnki, weź tę gałązkę,
"Idź może znajdziesz na brzegach Niemna Może jej piosnka będzie przyjemna,
"Nagrodzi starca, do domu przyjmie, A w ustach Panny Najświętszej imię
«Silił się jeszcze, i w samym skonie Wskazał ku sercu i ku tej stronie,
Tu przerwał dudarz i szukał okiem, Lecz już nie była między natłokiem
Z daleka tylko poznał sukienkę, Jakis młodzieniec wiódł ją pod rękę,
Przybiegła zgraja, gdzie starzec siedział, On nic nie wiedział, może i wiedział,